Πώς να κερδίσετε σε μια «κούρσα» διαδοχής τη θέση του Αρχηγού…

Του Θανάση Παπαμιχαήλ
Επικοινωνιολόγου- Δ/ντή της εταιρείας Πολιτικής Επικοινωνίας Think Politics

Η ιστορία έχει δείξει ότι αλλαγές αρχηγών κομμάτων γίνονται μετά από μια βαριά ήττα που έχει δυσκολίες στην διαχείριση της ή μετά από δυσκολίες των αρχηγών να κρατήσουν την ενότητα του κόμματος λόγω της διαφαινόμενης ήττας στις εκλογές ή και σε παραιτήσεις. Τα δαχτυλίδια της διαδοχής δίνονται με πολλούς τρόπους άμεσους και έμμεσους.
Η αντικατάσταση του αρχηγού θεωρείται επιβεβλημένη και αναγκαία για τη νέα αρχή και εσωτερική ανασυγκρότηση του κόμματος και έτσι αρχίζει το παιχνίδι της διαδοχής. Η πολιτική «πιάτσα» θεωρεί πολύ δύσκολο να γίνει κάποιος αρχηγός κόμματος αν δεν είναι από οικογενειακό τζάκι, για να πάρει το δαχτυλίδι της διαδοχής. Κατά καιρούς ακούγονται ορισμένα ονόματα πρωτοκλασάτων στελεχών των κομμάτων να «παίζουν» ως διάδοχοι, δελφίνοι, εν δυνάμει αρχηγοί του ενός ή του άλλου κόμματος. Όμως ποιος θα είναι ο επικρατέστερος υποψήφιος, ποιον και γιατί θα ψηφίσει η κομματική βάση; Η εικονική πραγματικότητα που έχουν δημιουργήσει τα ΜΜΕ ή η πραγματικότητα που έχει ανάγκη ο κομματικός συνδυασμός από ένα νέο υποψήφιο.
Διαβάζοντας την μέχρι τώρα ιστορία της διαδοχής αρχηγών κομμάτων δεν έχουμε να διδαχθούμε πολλά. Η οικογενειοκρατία δεσπόζει στις επιλογές. Το όνομα του υποψηφίου μετράει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Όσο όμως το πολιτικό σύστημα αλλάζει, οι ψηφοφόροι ξυπνάνε, οι απαιτήσεις μεγαλώνουν, δεν αρκεί πλέον το όνομα να δώσει το στέμμα. Χρειάζονται πολλές δεξιότητες τις οποίες θα πρέπει να έχει ένας υποψήφιος αρχηγός για να κερδίσει τη βάση του κόμματος. Αυτοί ψηφίζουν και οι πολίτες το επιβεβαιώνουν ή το απορρίπτουν στην πρώτη εκλογική ευκαιρία. Ας εξετάσουμε κάποιες βασικές ικανότητες που οδηγούν στην κορυφή της ηγεσίας ενός κόμματος.
• Να παραμένει ψύχραιμος και υπομονετικός και να μην παρασύρεται από τις εκάστοτε προκλήσεις των διαφόρων «σειρήνων» όπως τα ΜΜΕ, των άλλων μνηστήρων και όλων όσων θα προσπαθήσουν να τον «κάψουν» εκθέτοντας τον πολύ γρήγορα.
• Να γνωρίζει καλά τον τρόπο που παίζεται το παιχνίδι κάθε διαδοχής. Τα διάφορα MEDIA δεν εκλέγουν αρχηγό. Αυτός εκλέγεται είτε από τους κομματικούς εκλέκτορες, είτε από τη βάση των ψηφοφόρων του κόμματος. Να σέβεται τους φίλους και οπαδούς του κόμματος του και να μην «αντιπολιτεύεται» τους άλλους μνηστήρες ή τον παραιτηθέντα αρχηγό.
• Νέος στην ηλικία με «άφθαρτη» εικόνα. Ο μέσος όρος της ηλικίας των ανθρώπων που ασχολούνται με την πολιτική έχει κατέβει, με αποτέλεσμα το πρώτο ζητούμενο των πολιτών να είναι ο αρχηγός του κόμματος νέος σε ηλικία. Να γνωρίζει των κώδικα επικοινωνίας της νεολαίας και να είναι γνώστης των νέων τεχνολογιών επικοινωνίας. Να προέρχεται από τη μεσοαστική τάξη και να μην βαρύνεται με «αμαρτήματα» πολικά ή μη.
• Να είναι επικοινωνιακός. Να «παίζει» με το φακό της τηλεόρασης, να γνωρίζει τους κανόνες συζήτησης και αντιπαράθεσης, τη γλώσσα του σώματος, την ελληνική γλώσσα. Να γράφει στο γυαλί, να λάμπει στις φωτογραφίες. Να δημιουργεί την εικόνα ότι είναι ένας «δικός» μας άνθρωπος.
• Να είναι τολμηρός, αλλά και σταθερός. Τολμηρός σε νέες ιδέες, σταθερός στις απόψεις, στις πεποιθήσεις του. Μακριά απ’ αυτόν η ετικέτα του «κωλοτούμπα» πολιτικού.
• Να γνωρίζει τους κομματικούς μηχανισμούς, αλλά να μην ταυτίζεται. Να μην θεωρείται δημιούργημα των κομματικών μηχανισμών, να έχει όμως τον έλεγχό τους. Οι κομματικοί μηχανισμοί, αν και δεν έχουν τη δύναμη που είχαν παλαιότερα, μπορούν ακόμη να αλλάξουν δεδομένα σε μία εκλογική αναμέτρηση.
• Να είναι επιτυχημένος επαγγελματίας. Πολλοί πολιτικοί κατηγορούνται ότι δεν έχουν «κολλήσει» ένσημα με αποτέλεσμα να μη γνωρίζουν τα προβλήματα εργασίας. Ένας επιτυχημένος επαγγελματίας έχει περισσότερα προσόντα για τη θέση του αρχηγού.
• Να κρατάει τους κόλακες μακριά, είτε αυτοί προέρχονται από την κομματική αυλή, είτε από τα ΜΜΕ, όπου μερικοί ξεπερνούν τα όρια της πολιτικής κολακείας. Κι αυτό να φρονήσει να γίνει γνωστό στους πολίτες.
• Να γνωρίζει το σύστημα των «λαγών». Ο υποψήφιος που γνωρίζει πως μπορεί να δουλέψει με λαγούς, θα βοηθηθεί αφενός να περιορίσει τους αντιπάλους του «καίγοντας» την υποψηφιότητά τους κα αφετέρου να ξεφύγει όταν ο ίδιος χρησιμοποιηθεί σαν λαγός! Αυτός ο κανόνας ισχύει και στους αγώνες δρόμου μεγάλων αποστάσεων, όπως ο πολιτικός στίβος.
• Να δουλεύει με επαγγελματίες. Οι συνεργάτες του υποψηφίου θα πρέπει να είναι όλοι επαγγελματίες. Η επιλογή τους θα πρέπει να γίνεται με αξιοκρατικούς όρους και όχι με όρους συναισθηματικούς.
• Να γνωρίζει τα ΜΜΕ. Να γνωρίζει πολύ καλά την αρχή «πρέπει να κρατάς τα ΜΜΕ σε μία απόσταση. Ούτε μικρή γιατί μπορεί να καείς, ούτε μεγάλη γιατί μπορεί να κρυώσεις». Η διαχείριση των Μέσων είναι έργο δύσκολο και απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις.
• Να κλείνει την πόρτα στους Εφιάλτες. Να δίνει μεγάλη προσοχή στην επιλογή των συνεργατών, που μπορεί να δώσουν τη δυνατότητα/ ευκαιρία εσκεμμένα ή μη στους αντιπάλους να χτυπήσουν πισώπλατα.
• Να είναι έτοιμος για τα πάντα. Να μην ξαφνιάζεται από τίποτα. Τα παιχνίδια της διαδοχής είναι πάντα βρώμικα. Τα χτυπήματα κάτω από τη ζώνη πολλαπλασιάζονται, οι απόπειρες εξαγοράς και δωροδοκίας των συνεργατών εντείνονται, οι προσπάθειες πολιτικής και ηθικής εξόντωσης πληθαίνουν. Χρειάζεται ευφυΐα, ψυχραιμία και προνοητικότητα. Όταν μπαίνεις σε ναρκοπέδιο, κινείσαι με ελιγμούς! Ακόμη να γνωρίζει ότι και ο δικός του πολιτικός χρόνος κάποτε θα τελειώσει.
• Να έχει μεγάλη πολιτική σκιά. Να μη θεωρείται δογματικός. Να έχει «πέραση» και σε άλλους κομματικούς χώρους. Να εμπνέει για μελλοντικές νικηφόρες αναμετρήσεις και να περνάει μηνύματα αλλαγών που χρειάζονται.
• Να έχει brand-name και λογότυπο. Για όλους όσους ασχολούνται με το μάρκετινγκ, κάθε ένα προϊόν πουλάει πρώτα με το όνομά του. Όσο πιο μικρό και ευκολομνημόνευτο είναι το όνομά του, τόσο περισσότερο πουλάει. Οι πολιτικοί που είναι γνωστοί με τα μικρά τους ονόματα θεωρούνται πιο «δικοί» μας και είναι σίγουρα πιο επιτυχημένοι. Ακόμη και το λογότυπο, ο σχεδιαστικός τρόπος γραφής του ονόματός του τον κάνει να ξεχωρίσει από τους υπολοίπους.

Δείτε λοιπόν, πόσοι από τους σημερινούς πολιτικούς μας συγκεντρώνουν πολλά από τα ανωτέρω για να μπουν στην «κούρσα» της διαδοχής όταν θα έρθει η ώρα να ανοίξουν οι διαδικασίες αλλαγής αρχηγού του κόμματος τους.