Πέμπτη 26 Μαρτίου 2020

Ορίστε η μοίρα μας... Του Θανάση Παπαμιχαήλ



Σήμερα, 10 εκατομμύρια «πρωταγωνιστές», ασκούμενοι στο παίξιμο διάφορων ρόλων, παίζουμε σε ένα πραγματικό ντοκυμαντέρ, που γυρίζεται στους κόλπους μιας «φυλακισμένης» χώρας, χωρίς κομπάρσους και μελλοντικούς θεατές.
Σήμερα η ζωή μας, από κοινωνικής και ψυχολογικής άποψης, βρίσκεται μέσα σε ένα χρονότοπο, ονόματι facebook, που με την ανταλλαγή των μηνυμάτων που στέλνουμε ο ένας στον άλλον, δημιουργεί ένα αόρατο ανοσοποιητικό σύστημα, που αποβλέπει στη διατήρηση ενός υπαρξιακού status quo για τον καθένα μας.
Σήμερα είμαστε θύματα των καιρών και των εκάστοτε κορονοϊών και των εξουσιών, που ήταν απούσες στην έγκαιρη πρόβλεψη και οργάνωση της δημόσιας υγείας, αλλά ευτυχώς είχαμε παρόντες τις αναγκαίες επιστημονικές «αυθεντίες» για την κατάσταση.
Σήμερα απενοχοποιείται η ευθύνη των εκάστοτε κυβερνήσεων, μεταφέρεται το βάρος για την επίλυση του προβλήματος σε αυτούς που είναι κατ’ εξοχήν θύματα του. Ένας αστικός μύθος που επαναλαμβάνεται μαζί με το γκεμπελικό «Λιγότεροι ασθενείς, λιγότεροι θάνατοι λόγω έλλειψης ΜΕΘ». Πάλι οι ευθύνες στους πολίτες.
Σήμερα θα θέλαμε να γίνει μια δημοσκοπική έρευνα με την ερώτηση «ποιοι ευθύνονται για το γεγονός ότι μια χώρα έχει τόσες λίγες ΜΕΘ, με τόσα χρήματα, τα τόσα χρόνια που της έχουν δοθεί»; Φυσικά, οφείλουμε και να μη μιλάμε, γιατί στη χώρα μας υπάρχει μια πεφωτισμένη ελίτ πολιτικών και οικονομικά ισχυρών, που ξέρουν καλύτερα που πρέπει να πάνε τα χρήματα του λαού, από τον ίδιο τον λαό!
Σήμερα, για τη μαύρη λίστα των θυμάτων του κορονοϊού φταίνε μόνο οι σίγουρα ανόητοι, που βγαίνουν έξω και πάνε εκδρομές; Άλλος κανένας θα αναλάβει τις ευθύνες που αναλογούν την περίοδο της διακυβέρνησης του; Η εκκωφαντική σιωπή υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσει το πολιτικό μας σύστημα σε φαινόμενο τύφλωσης. Όμως οι επιλεκτικές ευαισθησίες τους, δεν το επιτρέπουν.
Σήμερα στο μυαλό των πολιτών προηγείται η επιβίωση, η ζωή και στη συνέχεια οι συζητήσεις για τα «κέρδη και τις ζημιές» των πολιτικών μας κομμάτων. Θυμίζουμε, σε όσους βιάζονται να βγάλουν μελλοντικά εκλογικά συμπεράσματα ότι οι δημοσκοπήσεις πυροβολούν με τα ευρήματα τους αλλά η κάλπη βγάζει την ετυμηγορία! Συμφωνεί και η λαϊκή ρήση «στο τέλος ξυρίζουν τον γαμπρό»!
Σήμερα ο κόσμος δεν κάνει σχέδια, προγράμματα, όνειρα. Σταμάτησε να επικοινωνεί, να ερωτεύεται, να αισιοδοξεί. Κάθε μέρα η ζωή του πάει από το κακό στο χειρότερο. «Χάσαμε και τα αυγά και τα πασχάλια», σύμφωνα με την επίκαιρη πλέον λαϊκή ρήση. Χάσαμε, την ελπίδα. Πλέουμε σε αχαρτογράφητα νερά και στη νόσο και στη ζωή μας. Ορίστε η μοίρα μας σήμερα. Αύριο;
Αύριο, γιατί θα υπάρξει αύριο, βρεθεί ή δεν βρεθεί το εμβόλιο της νόσου, η οικονομική απελπισία θα είναι το υποδόριο πότισμα της κοινωνίας. Οι «κρατούντες» θα προσπαθήσουν να χρυσώσουν το χάπι με παροχές απέναντι σ τα πολλαπλά προβλήματα, που θα προκύψουν. Όμως όλοι συμφωνούν ότι για να αλλάξει η μοίρα μας χρειάζονται γενναίες παροχές και αλλαγές στη νοοτροπία πολιτικών και πολιτών.
Θανάσης Παπαμιχαήλ, Επικοινωνιολόγος

Ο πολιτικός της «επόμενης μέρας» θα είναι «υπηρέτης του λαού»; Του Θανάση Παπαμιχαήλ



Όλοι ψάχνουν να βρουν, ψηφοφόροι και κόμματα, τα στοιχεία εκείνα που θα χαρακτηρίζουν τον πολιτικό της «επόμενης μέρας». Θα είναι όπως και ο πολιτικός του σήμερα, «υπηρέτης του λαού» και τι σηματοδοτεί αυτό; Υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον χάριν των πολιτών ή υπηρετεί το προσωπικό συμφέρον κάθε πολίτη ξεχωριστά; Κάνει τα γνωστά σε όλους μας ρουσφέτια ή είναι θεματοφύλακας των αξιών των πολιτών που τον εξέλεξαν. Όλοι οι πολίτες έχουν ταχθεί στην ανακάλυψη νέων, άφθαρτων προσώπων, που δεν έχουν προλάβει να «καούν» από την καθημερινότητα της πολιτικής ζωής και έκθεσης στα ΜΜΕ μόνο που στην κάλπη «σταυρώνουν» γόνους, άτομα από κομματικούς σωλήνες, τηλεοπτικούς μαϊντανούς, celebrities από το star system, αλλά και εν ενεργεία πολιτικούς που έχουν επενδύσει σε πελατειακές σχέσεις.
Τώρα, το ότι ζητάμε να πάμε στον νέο αιώνα με ποιοτικό πολιτικό προσωπικό του περασμένου αιώνα, το εγχείρημα είναι καταδικασμένο σε αποτυχία.
Ο πολιτικός της «επόμενης μέρας», θα πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή , όχι στο φαίνεσθε, όπως στις μέρες μας, αλλά στο είναι. Και δεν αρκεί το πολυφορεμένο, να είναι ο εαυτός του. Χρειάζονται πολλά περισσότερα να αποδείξει για να κερδίσει την ψήφο των πολιτών.
Ναι είναι αληθινός και όχι αληθοφανής και ψεύτης. Να είναι υπεύθυνος και ντόμπρος. Να αναλαμβάνει τις ευθύνες του και να μην κρύβεται πίσω από νόμους και διατάξεις που καλύπτουν το «σινάφι» του. Να ακούει πολύ και να μιλάει λίγο, με «καθαρές κουβέντες και μηνύματα». Στις πολιτικές επιλογές να παίρνει τη θέση των απλών ανθρώπων, του μόχθου και όχι του κεφαλαίου. Να ενδιαφέρεται για την ουσία και όχι για την επικοινωνία. Να διαχειρίζεται τα κοινά με αποφασιστικότητα, τόλμη και αμεσότητα. Πάντα με κοινωνική ευαισθησία.
Ο πολιτικός της «επόμενης μέρας» δεν προέρχεται από παρθενογένεση. Έχει ιδεολογικό στίγμα, αλλά δεν έχει κομματικές παρωπίδες και δεν στηρίζεται σε κομματικές πατερίτσες.
Έχει πτυχία που τον καταξιώνουν, αλλά όμως δεν εξασφαλίζουν και την αποτελεσματικότητα στο αξίωμα που τον έχει ανατεθεί. Και το κυριότερο, θα μπορεί να ισορροπεί στη ζυγαριά τη σχέση «υπηρέτης του λαού» για το δημόσιο συμφέρον των πολιτών και στις μικροεξυπηρετήσεις μεμονωμένων ομάδων ή και πολιτών.
Και μερικές ακόμη υποσημειώσεις για τον πολιτικό της «επόμενης μέρας». Δεν απαιτείται η νεότητα ούτε η κυκλοφορία με χιλιάρα μηχανή. Υποχρεούται να μιλάει απλά, καθαρά, ξάστερα και ωμά, όταν χρειάζεται. Ο ξύλινος λόγος και τα χιλιοειπωμένα κλισέ σε συνδυασμό με ιδεολογικές «θολούρες» κάνουν τον νέο πολιτικό, να φαίνεται ξεπερασμένος, απρόσιτος, γερασμένος. Η υπέρμετρη έκθεση στα ΜΜΕ, μπορεί να αποβεί μπούμερανγκ για την εικόνα του πολιτικού της «επόμενης μέρας». Επικέντρωση σε ουσιαστικές και στοχευμένες μιντιακές εκθέσεις, ενδείκνυνται.
Στους πολιτικούς της «επόμενης μέρας» θα πρέπει να αυξηθεί το ποσοστό των γυναικών σε θέσεις ευθύνης. Απλά, να σημειώσουμε ότι στους 66 Δήμους της Αττικής έχουν εκλεγεί μόνο 3 γυναίκες! Χαμηλά τα ποσοστά συμμετοχής των γυναικών σε όλες τις βαθμίδες της διοίκησης του κράτους. Και σίγουρα δεν αρκεί η ποσόστωση των γυναικών στα ψηφοδέλτια.
Ο πολιτικός της «επόμενης μέρας» θα αναγκαστεί να προσαρμοστεί και στα νέα δεδομένα αλλαγής του πολιτικού μάρκετινγκ που φέρνει η νέα μορφή του κορονοϊού. Αν οι πολίτες αναγκαστούν να παραμείνουν στα σπίτια τους, τότε οι πολιτικοί θα ξεχάσουν την αναντικατάστατη τεχνική επικοινωνίας την γνωστή μας «προσωπική επαφή» με τον πολίτη και θα εφαρμόσουν την επαφή τους μέσα από τη νέα ψηφιακή εποχή. Ο κορονοϊός «σκοτώνει» και τις ανθρώπινες σχέσεις!
Θανάσης Παπαμιχαήλ, Επικοινωνιολόγος

Τρίτη 10 Μαρτίου 2020

Καλή Σαρακοστή και στην πολιτική επικοινωνία. Του Θανάση Παπαμιχαήλ


Καλή Σαρακοστή εύχονται οι χριστιανοί, γιατί έτσι «καθαρίζονται» πνευματικά και σωματικά. Μέρες νηστείας, όπως οι σαράντα μέρες νηστείας το Χριστού στην έρημο. Αυτά τα θρησκευτικά, για την ευχή που ακούμε εδώ και λίγες μέρες από όλους όσοι ασπάζονται τον Χριστιανισμό.
Καλή Σαρακοστή από τις εμφανίσεις των πολιτικών μας, θα έχουμε; Οι ανάγκες των πολυάριθμων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, παραπληροφόρησης και προπαγάνδας, για τους περισσότερους, παραδοσιακά ή νέας τεχνολογίας, σε συνδυασμό με την επί 24ώρου βάσης λειτουργίας τους, έχουν δημιουργήσει μια τεράστια ζήτηση προσώπων του πολιτικού και life style χώρου. Ιδιαίτερα, σε θέματα επικαιρότητας, κυβερνητικά, αντιπολιτευτικά, δικαστικά, αθλητικά και πολλά ακόμη κοινωνικά γεγονότα. Από γάμους των celebrities μέχρι θέματα που απασχολούν τα ψιλά των εσωτερικών σελίδων των εφημερίδων και περιοδικών.
Το αδηφάγο τηλεοπτικό κοινό, τα καταναλώνει όλα και αμάσητα. Σημαντικά, φλέγοντα και ασήμαντα θέματα της καθημερινότητας.
Στις μέρες μας, το μεταναστευτικό, προσφυγικό, παραδικαστικό, επιδημίες, δημιούργησαν τεράστιο ζήτημα εξεύρεσης προσώπων από καθηγητές ιατρικής, απόστρατους στρατιωτικούς, δικαστικούς, υπουργούς, βουλευτές, αυτοδιοικητικούς, για να καλύψουν την τεράστια ζήτηση σε πάσης φύσεως συνεντεύξεις, κρίσεις και σχολιασμούς.
Φυσικά, εκτός από τις ατομικές συνεντεύξεις και συζητήσεις, έχουμε και τα λεγόμενα talk show με τα οποία έχουν καθιερωθεί στη συνείδηση των τηλεθεατών, ως συλλογικά «σόου»!
Για μια στιγμή προσοχής και για να ανέβει η αδρεναλίνη «σκάει» ένα τηλεοπτικό σόου, σκηνοθετημένο ή μη, για να «σπάσει» τα νούμερα της τηλεθέασης.
Οι πολιτικοί «μαϊντανοί» ξέρουν καλά το ρόλο τους και την ικανότητα τους να συμπλέκονται με τους κομματικούς αντιπάλους τους, υπό το φως των τηλεοπτικών προβολέων. Άλλωστε, αυτό είναι και το ζητούμενο από τα Μέσα, για να παίρνουν τις προσκλήσεις και να πιάνουν «στασίδι» κάθε μέρα, σε κάθε κανάλι, εκ περιτροπής.
Καλή Σαρακοστή θα πρέπει να είναι η ευχή όλων των τηλεθεατών, προς τους γνωστούς σε όλους εμάς, τοκσοουίτες που μας ζαλίζουν καθημερινά με τη βοερή ανεπάρκεια τους, την ακατάσχετη λαθολογία, την κατασκευή αποδιοπομπαίων τράγων, τη δολοφονία χαρακτήρων, μετατρέποντας μια συλλογική αντιπαράθεση, σε ανθρωποφαγία τις περισσότερες φορές.
Καλή Σαρακοστή ιδιαίτερα σε όσους, οι γνωστές χθεσινές θέσεις τους είναι αντίθετες με τις σημερινές. Να αφήσουν να περάσει ένα χρονικό διάστημα, μέχρι να ξεχαστούν και μετά από την αρχή. Άλλωστε οι κωλοτούμπες είναι της μόδας. Πολλές φορές είναι πιο γρήγορες από τη σκιά τους.
Καλή Σαρακοστή στο πλήθος των πολιτικών σολοικισμών, των ιδεολογικών και εκφραστικών λαθών, από τους καθοδηγητές της κοινής γνώμης που νομίζουν ότι το κέντρο του κόσμου είναι ο περίγυρος τους.
Καλή Σαρακοστή και στον υπερβολικό τρόπο παρουσίασης πολιτικών ασήμαντων γεγονότων ως πλέον σημαντικών, από τα ΜΜΕ που έχουν στην ατζέντα τους. «Δύο μέτρα και δύο σταθμά» χάριν των χορηγών που τα στηρίζουν.
Καλή Σαρακοστή και στα πολιτικά τρολς που κατακλύζουν τοίχους και γεμίζουν παραπολιτικές στήλες, «θεραπαινίδες» κομματικών στόχων, με απώτερο στόχο την ενεργοποίηση ανακλαστικών της κοινωνίας για επίτευξη συγκεκριμένων επιδιώξεων.
Καλή Σαρακοστή στην πολιτική επικοινωνία γιατί το εκλογικό σώμα έχει μπαφιάσει!
Θανάσης Παπαμιχαήλ, Επικοινωνιολόγος

Τετάρτη 4 Μαρτίου 2020

Διάφορα, αλλά όχι αδιάφορα! Του Θανάση Παπαμιχαήλ


Στην εποχή της υπερπληροφόρησης, πόσοι διαβάζουν τα κατεβατά, τα «σεντόνια» των βαθυστόχαστων δήθεν άρθρων, που φιλοξενούνται καθημερινά σε παραδοσιακά και νέας τεχνολογίας έντυπα;
Το ενδιαφέρον των αναγνωστών έχει περιοριστεί στο ελάχιστο. Πολιτικοοικονομικές αναλύσεις, αδιάκοπος βομβαρδισμός πληροφοριών, γλωσσικών εμμονών σε φραστικά τερτίπια, ακαταλαβίστικα για τους περισσότερους αναγνώστες, παραληρήματα, σφραγίζονται με τον τίτλο «αδιάφορα».
Η ευθύνη βαρύνει τους ίδιους τους συντάκτες των άρθρων. Ζούμε στην εποχή της ταχύτητας και στη διάχυση των πληροφοριών και ειδήσεων. Ο αναγνώστης κάθε τυπωμένου κειμένου, ειδησεογραφικού, πολιτικού, ενημερωτικού, θέλει να έχει τον ίδιο τρόπο αντιμετώπισης, όπως είναι η αντιμετώπιση από την τηλεόραση. Πληθώρα ειδήσεων σε μικρό χρόνο. Εύπεπτος λόγος, ταχύτητα ενημέρωσης, ένας «φαύλος κύκλος» πολιτικών και κοινωνικών θεμάτων. Από την ελληνοτουρκική κρίση μέχρι τον γάμο ενός σελέμπριτι. Και όλα αυτά κρίνονται από τους επαΐοντες των τηλεοπτικών ειδήσεων σαν διάφορα, αλλά όχι αδιάφορα.
Η δεξαμενή της τηλεθέασης, έχει μεγάλο εύρος ενδιαφερόντων τηλεθεατών. Από ενεργούς πολίτες, απολιτίκ, ακτιβιστές, μέχρι θεσμικούς παράγοντες, καθηγητές πανεπιστημίων και πάσης φύσεως παρατρεχάμενους στο τηλεοπτικό ζάπινγκ.
Σήμερα, θα ήθελα να παρουσιάσω μια νέα μορφή δημοσιογραφικής αρθρογραφίας, μια απλή άσκηση ενός δήθεν άρθρου με διαφορετική, διάφορη, αλλά όχι αδιάφορη πολιτική θεματολογία. Για παράδειγμα. Μερικά πολιτικά, αλλά πολύ διαφορετικά των παραπολιτικών.
Στον καθημερινό τηλεοπτικό μαραθώνιο της «σαχλαμάρας» με τις φανφάρες και τα φούμαρα που εκστομίζουν για να ξεχωρίσουν διάφοροι φερόμενοι και ως ειδικοί, στα αδιέξοδα και ζέοντα προβλήματα της χώρας, όπως το Μακεδονικό, ελληνοτουρκικό, μεταναστευτικό, προσφυγικό, παραδικαστικό, αθλητικό και άλλα της επικαιρότητας, οι τηλεθεατές έχουν ένα μόνο όπλο άμυνας. Το τηλεκοντρόλ!
Σε πιθανή ερώτηση «φωτεινά μυαλά» ή «πρακτικά μυαλά» στην πολιτική, η απάντηση είναι απλή. Χορτάσαμε από «φωτεινά μυαλά» με μεταπτυχιακά και ντοκτορά που μας εκπαιδεύουν, μας διδάσκουν και μας καθοδηγούν μόνο «επί χάρτου». Θέλουμε «ψημένους» πολιτικούς θέλουμε μάνατζερ, θέλουμε «βοσκούς» που ξέρουν να οδηγούν το «ποίμνιο». Να δίνουν μάχες στα προκεχωρημένα χαρακώματα και όχι στα της οπισθοφυλακής!
Άγραφοι νόμοι. Στην πολιτική μεγαλύτερη δύναμη από την προπαγάνδα έχουν οι βιωματικές εμπειρίες. Ζούμε στην εποχή του story telling και το χειροπιαστό παράδειγμα υπερτερεί όλων των μορφών επικοινωνίας. Και ένας ακόμη άγραφος νόμος. Αν ένας πολιτικός θέλει να μείνει στην ιστορία, θα πρέπει κατά τη διάρκεια της πολιτικής του καριέρας, εκτός από το να ακολουθεί υπεύθυνη πολιτική στάση, πρέπει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, όταν πρόκειται να πάρει, σε μια κρίσιμη στιγμή για τη χώρα, μια ιστορική απόφαση που θα «ταυτιστεί» μαζί του. Και για κάθε πολιτικό, υπάρχει μόνο μια ιστορική στιγμή. Κάποιοι «έπιασαν» τη στιγμή, κάποιοι άλλοι την «έχασαν» γιατί δεν την είδαν, ή «κιότεψαν». Και στην πολιτική, η ζωή είναι στιγμές!
Δεν γνωρίζω αν αυτή η νέα απλή άσκηση γραφής και παρουσίασης ενός πολιτικού άρθρου βρει μιμητές.
Θέλω όμως να πιστεύω ότι αξίζει το χαρτί και μελάνι της εκτύπωσης! Και φυσικά, αξίζει να διαβαστεί.
Θανάσης Παπαμιχαήλ, Επικοινωνιολόγος